Czym zajmuje się psychodermatologia? Wyjaśniamy

Zdarzyło Ci się dostać wysypki tuż przed ważnym egzaminem? Albo zauważyć, że trądzik wraca jak bumerang zawsze wtedy, gdy w pracy lub życiu prywatnym pojawia się więcej sytuacji stresujących? Skóra to nie tylko bariera ochronna — to też bardzo czuły komunikator. Gdy coś w organizmie coś się zmienia, skóra często daje o tym znać pierwsza. A psychodermatologia to dziedzina medycyny, która łączy dermatologię z psychologią i psychiatrią oraz wyjaśnia, jak emocje wpływają na kondycję skóry.

Psychodermatologia – co to jest i jakie ma znaczenie?

Psychodermatologia bada, jak nasza psychika wpływa na stan skóry — i jak skóra może odzwierciedlać to, co dzieje się w naszym wnętrzu. Silne emocje, przewlekły stres, dawne traumy czy codzienne napięcia mogą zostawić po sobie ślad nie tylko w głowie, ale też na ciele. Zmiany skórne pojawiające się na twarzy, szyi, rękach czy plecach często są sygnałem, że coś wymaga większej uwagi. Okazuje się, że zaczerwienienia na twarzy nie zawsze są objawem nadmiernego wysuszenia i wymagają stosowania kosmetyków nawilżających, takich jak serum. A że nie zawsze umiemy słuchać siebie, czasem dopiero swędzenie, zaczerwienienie czy uporczywe wypryski zmuszają nas do powiedzenia sobie: „Hmm... może to coś więcej niż tylko alergia?”. Psychodermatologia pomaga nazwać to „coś”, zrozumieć mechanizm, który za tym stoi, i przede wszystkim — skutecznie się tym zająć. W takich momentach warto zadać sobie pytanie: co ostatnio działo się w moim życiu? Bo może to nie proszek, pylące rośliny, popularne alergeny, słodycze — tylko przemilczane napięcie, złość albo zmęczenie daje o sobie znać.

Psychodermatologia, czyli o tym, jak stres i emocje wpływają na skórę

Pomyśl, co dzieje się z Twoim ciałem, kiedy jesteś zestresowana. Szybsze bicie serca, potliwość, rumieniec na twarzy. Układ nerwowy od razu reaguje, a skóra — jako jedna z najbardziej czułych części ciała — nie pozostaje obojętna. Stres uruchamia produkcję kortyzolu (hormonu stresu), który z kolei wpływa na stan zapalny, nadprodukcję sebum i problemy z regeneracją skóry. I zaczyna się: trądzik, egzema, łuszczyca, pokrzywki… znasz to?

Problem w tym, że leczenie objawów — maścią, serum, kremem czy antybiotykiem — nie zawsze wystarcza. Jeśli nie zajmiemy się źródłem stresu czy emocjonalnego napięcia, problem często wraca. I nie, to nie znaczy, że wszystko „siedzi w głowie”. Wszystko wskazuje na to, że głowa i ciało to jeden, wspólny system, który wzajemnie na siebie wpływa.

Psychodermatologia – najczęstsze schorzenia skóry związane z psychiką

Jeśli mamy do czynienia z problemami skórnymi, nie oznacza to od razu, że muszą one mieć podłoże psychiczne. Wiele z nich może mieć miejsce z powodu stresu lub innych emocjonalnych czynników. Oto kilka „klasyków” wśród schorzeń, którymi zajmuje się psychodermatologia:

• Trądzik, który występuje nie tylko u nastolatków, ale też u osób dorosłych. Stres i zaburzenia hormonalne (często powiązane z emocjami) mogą go znacząco pogorszyć. Czasami nadmierne myślenie o wyglądzie czy perfekcjonizm tylko dolewają oliwy do ognia.
• Egzema (AZS) - osoby z atopowym zapaleniem skóry często zauważają, że objawy nasilają się w okresach stresu lub napięcia. Skóra robi się wtedy jakby bardziej wrażliwa na wszystko — pogodę, kosmetyki, jedzenie.
• Łuszczyca — choroba przewlekła, często związana z zaburzeniami lękowymi lub depresyjnymi. Psychiczne wsparcie może tu zdziałać cuda, a psychoterapia często bywa równie pomocna, jak maści sterydowe czy kosmetyki na łuszczycę.
• Trichotillomania — kompulsywne wyrywanie włosów, bywa formą radzenia sobie z napięciem psychicznym.
• Dermatillomania — kompulsywne wyciskanie krostek lub rozdrapywanie ranek.
• Pokrzywka psychogenna — wysypka bez wyraźnej przyczyny fizycznej, często pojawiająca się przy silnych emocjach. Może zniknąć równie szybko, jak się pojawiła.

Na powyższej liście można wymienić nadmierne wypadanie włosów, pocenie się, świąd bez wyraźnej przyczyny czy dyskomfort skóry. W takich przypadkach poza stosowaniem kosmetyków do skóry problematycznej warto skonsultować się z psychodermatologiem.

Kiedy warto skonsultować się ze specjalistą psychodermatologii?

Jeśli czujesz, że Twoja skóra zaczyna się buntować w stresujących momentach, albo kiedy leczenie dermatologiczne nie daje efektów, to znak, że może warto spojrzeć na sprawę z innej perspektywy. Konsultacja z psychodermatologiem nie oznacza, że coś z Tobą „nie tak”. Wręcz przeciwnie — to pokazuje, że chcesz działać mądrze, kompleksowo i świadomie, zamiast tylko zaklejać problem maścią. Psychodermatolog pomoże zidentyfikować przyczyny, zaproponuje leczenie (czasem farmakologiczne, czasem terapeutyczne), a także pokaże techniki radzenia sobie ze stresem. W psychodermatologii lekarze różnych specjalności tacy jak np. dermatolog, psycholog i psychiatra łączą siły.

Jak widać świadoma pielęgnacja to holistyczne podejście do pielęgnacji skóry i włosów, które łączy w sobie dobrej jakości kosmetyki z pielęgnacją anti-aging oraz dbaniem o emocje.